In de huidige omstandigheden van COVID-19 waarin we anno 2020 verkeren is het belangrijk dat we er voor elkaar zijn. Het onderstaand verhaal is van AFS’er Eline. Zij wil onze huidige studenten een hart onder de riem steken.
Eline vertrok in 2009 naar Honduras. Zij kwam terecht in onzekere tijden, namelijk nét na de staatsgreep. Sinds haar terugkeer is zij een betrokken en actieve vrijwilliger binnen AFS. Dit is haar verhaal.
Ik heb zelf niet in de crisis gezeten, maar ben er net na vertrokken. De staatsgreep vond plaats op 28 juni 2009, ik vertrok midden augustus. Eigenlijk was de wereld toen in de greep van de Mexicaanse griep, maar toen kwam plots de berichtgeving dat er een staatsgreep had plaatsgevonden in Honduras. Het klonk toen zeer onwerkelijk. Van alle landen in de wereld moest er juist in Honduras een staatsgreep plaatsvinden, het land die binnenkort mijn tweede thuis zou worden.
De berichtgeving vanuit AFS liet niet lang op zich wachten. Begin juli kregen we te horen dat alles goed werd opgevolgd en dat we in deze situatie niet zouden kunnen vertrekken. Dat kwam wel binnen, na twee voorbereidingsweekends, de brief (ja, toen kwam je bestemming nog via de post), een landeninfodag,… is dit niet echt waar je op wordt voorbereid. Het zou het jaar van mijn leven moeten worden, maar dat stond nu op de helling. De situatie werd gelukkig redelijk snel wat stabieler en eind juli kreeg ik bericht van AFS dat er een eindelijk een gastgezin gevonden was. En dat als de situatie zo bleef we wel zouden kunnen vertrekken, maar dat het nog onder voorbehoud was. Ze bleven het dus goed opvolgen.
Uiteindelijk ben ik op de voorziene datum kunnen vertrekken, wel via een andere route dan oorspronkelijk voorzien, en met extra maatregelen om de Mexicaanse griep niet op te lopen. En het land was eigenlijk wel nog een puinhoop. De eerste maanden waren vreemd en behoorlijk saai. School was er nauwelijks want ondanks dat ik naar een privéschool werd gestuurd, waren er meer stakingsdagen dan schooldagen. Het was een moeilijke periode voor mij want je spreekt de taal totaal niet en je begrijpt niet echt wat er gaande is. Vrienden maken is ook heel moeilijk als je nauwelijks op school bent en er verder niet veel te doen is.
Ik woonde in een kleine stad, ver weg van de hoofdstad, dus ik had weinig tot geen zicht op de situaties in de grote steden. Er was geregeld een avondklok of gedeeltelijke lockdown. Omdat alles nieuw is en er zo veel impressies op je afkomen weet je ook niet in hoeverre iets normaal is, dan wel uitzonderlijk en eigen aan de situatie. Je hangt volledig af van je gastfamilie, die bij mij gelukkig zeer goed meeviel. En mijn gastmama was leerkracht dus die zat ook vaak thuis. En gelukkig worden er in Honduras veel verjaardagen gevierd waarin de hele familie is uitgenodigd, want anders had ik zeer weinig mensen leren kennen in het eerste deel van mijn uitwisseling. De COVID-19 crisis nu is natuurlijk van een andere aard, nu is het er een veel grotere sociale impact. Terwijl de maatregelen na de staatsgreep eerder moesten zorgen dat er geen complete chaos, plunderingen en opstand tot stand kwam.
Dagen gingen vaak traag voorbij, en een uitstapje naar de winkel of de bank was vaak het hoogtepunt van de dag. Op een goede schooldag had ik 3 uur les, maar deze dagen kon ik wel op twee handen tellen. Een schooljaar in Honduras loopt normaal van februari tot eind november, maar door de staatsgreep werd het schooljaar in vele scholen een maand vroeger beëindigd.
Eind oktober stond er nog een oriëntatieweekend van AFS gepland, dit in het historische Copan. Een bezoek aan de Mayatempels en enkele AFS workshops, dat was het plan. Maar dit ging door zonder mij omdat ik enorm ziek werd tijdens mijn traject. Ik verloor het bewustzijn en zo belandde ik in een ziekenhuis op zes uur van mijn gastfamilie met het verdict ‘dengue’.
Daar lig je dan, alleen zonder AFSers want die zijn allemaal aan het genieten van de Mayatempels. Geen vrijwilligers want die zijn ook mee op de trip, geen gastfamilie want die woont te ver. De communicatie naar AFS Vlaanderen is wel zeer snel verlopen. De volgende dag kreeg ik in het ziekenhuis telefoon van mijn ouders, die zelf ook op reis waren. Zo kon ik hun toch deels geruststellen. Het is nog maar tien jaar geleden, maar toen was er nog geen wifi of 4G overal ter beschikking, was er nog geen Skype of Whatsapp,… om de hele dag contact te houden. Tijdens mijn uitwisseling heb ik mijn Facebookaccount aangemaakt, om maar te situeren dat de tijden toch echt wel enorm snel veranderd zijn.
Eind november waren dan de verkiezingen, en ook al was er veel commotie en waarschijnlijk ook veel corruptie en fraude, keerde de rust eigenlijk wel terug na de verkiezingen. Voor mij persoonlijk heb ik het gevoel dat mijn uitwisseling pas echt startte in februari, de maanden ervoor waren een soort roes of voorbereidend traject.
Berichtje van Eline aan deelnemers die nog niet kunnen terugkeren naar België:
Weet dat AFS de situatie continu opvolgt. Zowel in het land waar jullie zitten, als vanuit Vlaanderen als vanuit International. Het grote verschil bij jullie is dat jullie wel al de taal spreken en een sociaal netwerk rondom jullie hebben opgebouwd (oké, deze verloopt nu waarschijnlijk digitaal), er in de meeste landen wel al internet is en communicatie dus een stuk eenvoudiger en sneller verloopt. Jullie zijn in staat om dagelijks met België te communiceren. Maar tegelijk mag en kun je niet verwachten dat AFS elk uur een update geeft, laat de staf overal ter wereld hun werk doen, want geloof mij, ze doen echt alles, dag en nacht, dag in dag uit, zeven dagen op zeven, … om jullie zo snel mogelijk naar huis te laten komen. Maar er is wel een duidelijke keuze gemaakt, als er niet kan gegarandeerd worden dat jullie tot in België geraken is het beter dat jullie nog eventjes daar blijven. Want geef toe dat het laatste wat je nu wilt tegenkomen is dat je ergens halverwege vast zit, in een land waar je noch gastfamilie noch je eigen familie om je heen hebt. Misschien is in dat land ook geen AFS actief. Ik begrijp dat jullie vragen hebben maar overstelp het kantoor niet. Zij zullen naar jullie toe communiceren. Hoe minder ze gestoord worden door ongeruste ouders en deelnemers, hoe meer tijd ze kunnen steken in het zoeken naar hoe en wanneer ze jullie terug kunnen laten komen.
Probeer nog het beste te maken van jullie uitwisseling, geniet van de tijd met je gastfamilie. Want als er een oplossing komt kan het plots zeer snel gaan en is er mogelijks geen tijd meer om afscheid te nemen zoals jij het graag zou willen. Houd jullie aan de regels die jullie gastland en eventueel AFS oplegt voor jullie eigen gezondheid maar zeker ook deze van jullie gastfamilie en omgeving. Weet dat jullie zelf niet tot de risicogroep behoren, dus maak jullie niet te veel ongerust. De maatregelen zijn er hoofdzakelijk om ouderen en kwetsbaren te beschermen, dus wees verstandig, houd jullie rustig bezig, wees creatief, lees een boek, luister naar muziek (al dan niet met de bijhorende dansmoves) of schrijf iets neer. Speel met je gastbroers/zussen – misschien is er nog wel een kaartspel uit België die ze daar nog niet kennen – knutsel iets ineen. Doe een van de vele challenges die momenteel op sociale media circuleren of misschien kunnen jullie iets beteken bij de lokale/nationale omroep.
Houd jullie gezond en dan zien we jullie snel terug in België
Eline Verlinde,
NH09 Honduras